Voortaan geen reclamefolder in de brievenbus staat gelijk aan het klimaat redden. Dat stellen de voorstanders van de Ja/Ja-sticker. Maar kloppen doet dat verhaal niet, zegt Bert Geefshuijsen van Koninklijke Drukkerij Em. De Jong. Wat wél klopt: het helpt de lokale middenstand én het verenigingsleven om zeep. 'Daar staan de voorstanders niet bij stil hè.'
'Tegen politiek kun je niet vechten. Dat overkomt je', verzucht Bert Geefshuijsen, commercieel directeur van Koninklijke Drukkerij Em. De Jong. Wat hem, en andere drukkers, overkomen is: de Ja/Ja-sticker, waarmee je kunt aangeven of je nog wél reclamefolders en de lokale krant wilt ontvangen. Plak je niks, dan krijg je niks. De sticker vervangt de huidige Nee/Nee- en de Ja/Nee-stickers, die precies andersom werken. De gemeente Amsterdam voerde de Ja/Ja-sticker in 2018 al in; Haarlem volgde afgelopen maand. Ook Utrecht en Tilburg overwegen zo’n sticker.
Geen reclamefolder goed voor het milieu?
Het klinkt als een logische manier om iets goeds te doen voor het milieu. Als iemand actief moet aangeven of zij of hij folders en krant wil, zal dat veelal niet gebeuren en zo besparen we grote pakken papier. Geefshuijsen is hels over deze redenering. Politici hebben geen idee wat ze ermee aanrichten, vindt hij. Stop met de folders en je dient de winkels in je gemeente de nekslag toe. Eén derde van de retailomzet is direct gekoppeld aan de verspreiding van ongeadresseerd reclamedrukwerk. Online adverteren is voor de bakker en de poelier onbetaalbaar. De plaatselijke middenstand gaat het bij Google niet winnen van de grote webwinkels.
'wat dacht je dat online shoppen kost aan energie? daar heeft niemand het over'
En die enorme impact op het milieu zullen we ook niet zien. 'Mensen krijgen een pak papier op de mat. Iets tastbaars. Ze denken: als we dat afschaffen, dan hebben we wat gewonnen. Maar ze hebben geen idee. Dan wordt er alleen maar meer online geshopt. En wat dacht je dat dat kost aan energie? We bouwen complete energiecentrales bij om aan onze extra vraag naar stroom te voldoen. Maar daar heeft niemand het over. Want dat zie je niet.'
Ja/Ja-sticker is ingewikkeld, omslachtig én slecht voor ondernemers, stelt columnist Ramona van den Bosch. Lees hier haar column.
Dit is er wat er gebeurt met oud papier
De perceptie van drukkerijen als milieuvervuilende dode-bomenvreters is niet eerlijk, vindt Geefshuijsen. De grafische sector is al een van de groenste. De drukkerij van Geefshuijsen is CO2-neutraal. Hij werkt met groene stroom en gecertificeerd gas en koopt gecertificeerde bossen aan om de CO2-uitstoot van het transport te compenseren.
De papierfabricage is ook groener dan de Ja/Ja-stickeraars denken. Voor elke boom die Geefshuijsen’s papierfabrikant in Scandinavië kapt, worden er drie jonge bomen terug geplant. 'De bebossing in Scandinavië neemt niet af, die neemt toe. En jonge bomen nemen meer CO2 op dan oude bomen.'
'we worden gezien als milieuvervuilende dode-bomen-vreters. maar dat klopt echt niet'
Daarbij wordt papier in Nederland erg goed gerecycled. Volgens het papiervezelconvenant garanderen de brancheverenigingen in de grafische sector de prijs van oud papier om te zorgen dat het altijd wordt opgehaald. Als die prijs onder een bepaald niveau zakt, wordt ophalen duurder dan de opbrengst. De brancheverenigingen leggen dan bij.
Oud papier ook inkomstenbron voor lokale verenigingen
En wie halen onder andere dat oud papier op? De plaatselijke voetbalclubs en carnavalsverenigingen. Zij halen door heel Nederland voor zo’n 22 miljoen euro aan oud papier op. Minder oud papier door de afschaffing van de folders? Dan ook minder inkomsten voor de lokale clubs en verenigingen. ‘Daar staan de Ja/Ja-sticker voorstanders niet bij stil, hè.’
En wat te denken van de lokale journalistiek? De huis-aan-huisbladen worden goed gelezen door 7,7 miljoen mensen. Als die niet meer bezorgd worden, lopen zij dat leuke verslag van de Sint Maarten-optocht mis. En jammer, ook het platform voor lokale politici die hun beleid willen uitleggen aan de burger verdwijnt.
In Amsterdam is de Ja/Ja-sticker er al. Maar of iedereen daar gelukkig mee is...
Als de Ja/Ja-sticker in meer gemeenten wordt ingevoerd gaat de drukkerij van Geefshuijsen dat in de inkomsten merken. Het bedrijf drukt 90 procent van de foldermarkt in Nederland en 35 huis-aan-huisbladen. Het levert een derde van de omzet op. Geefshuijsen verwacht dat hij daarvan een substantieel deel kan verliezen.
'afval? dit is informatie waarop mensen zitten te wachten'
Om die reden is hij al een tijdje internationaal aan het uitbreiden. Maar ook in Frankrijk en Duitsland 'doet men aan het klimaat'. Men volgt er met belangstelling de pogingen van Nederlandse gemeenten om de stroom drukwerk terug te dringen.
Wat doe je dan als ondernemer? Dan richt je je toch maar weer tot de politiek. Verander eerst je kijk op dat pakketje folders, wil Geefshuijsen politici zeggen. 'Het is geen afval. Het is informatie, waar veel mensen op zitten te wachten.'
Daarna wil hij de grote steden graag helpen om te zorgen dat de folders en de kranten niet in de reguliere afvalberg terecht komen. Want het is gek, maar sommige gemeenten recyclen zowat al hun oud papier en Amsterdam krijgt het maar voor elkaar om een derde in te zamelen. Blijkbaar kan de Amsterdammer wat hulp gebruiken bij het vinden van de juiste container. Misschien een informatieve flyer, huis-aan-huis verspreid? En een betere promotie van de Nee/Nee-sticker? De branche wil er wel voor zorgen. En als ze willen mogen die lokale politici bij Geefshuijsen langs komen in zijn bedrijf om met eigen ogen te zien hoe groen hij bezig is. ‘Misschien snappen ze dan eindelijk hoe het echt zit.’
Op de hoogte blijven van onze leukste artikelen? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.
Ondernemers geven zich niet zonder slag of stoot gewonnenDe gemeente Haarlem mag vanaf 1 januari 2020 de Ja/Ja-sticker invoeren, oordeelde het gerechtshof in Amsterdam eind september. Ondernemers hadden de rechtszaak aangespannen omdat ze vonden dat die te snel werd ingevoerd. Zij hadden zo geen tijd om alternatieven te zoeken.
De gemeente Amsterdam voerde de Ja/Ja-sticker in 2018 in, ook na een rechtszaak aangespannen door onder andere de folderbranchevereniging MailDB. Eind september verloor MailDB ook het hoger beroep tegen de uitspraak.
