Guido Dierick (NXP): ‘Europa gaat niet ten onder'

Guido Dierick, directeur van NXP Nederland, ligt niet wakker van de golf van scepsis die over Europa rolt. ‘Europa is een welvaartbrenger, geen kostenpost’, zegt hij. Dat geluid moet wel fanatieker naar voren worden gebracht door het bedrijfsleven en de overheid. ‘Het referendum over Oekraïne is flauwekul.’

In de ontvangsthal van chipsfabrikant NXP op de High Tech Campus in Eindhoven is Europa niet ver: op een videoscherm komt het nu.nl-bericht langs dat de vluch­telingenstroom naar Turkije nog niet afneemt. Europa is in de ban van de vluchtelingen. Sceptici beweren zelfs dat zij de ondergang van de Europese Unie inluiden. Guido Dierick, directeur van NXP Nederland, behoort daar niet bij.

Meneer Dierick, wat betekent Europa voor u?

‘Europa is een stabiele kracht in een gebied met een onstabiele historie. De scheiding tussen landen is kleiner geworden dankzij de Europese Unie. De EU is goed voor mensen en handel. Het is een welvaartbrenger, geen kostenpost. De vraag is wel: wat is de EU? In elk geval meer dan de zes landen die ermee zijn begonnen. Aan de andere kant: met 28 lidstaten wordt het grensnut wel kleiner.’

Straks krijgen we het referendum over Oekraïne. Wat vindt u daarvan?

‘Flauwekul. Veel mensen hebben geen gefundeerde mening over het associatieverdrag. Zij gaan meer op hun gevoel af. Ik zie het initiatief tot het referendum als een grap. Het zal weinig effect hebben. Eerst maar eens zien of de kiesdrempel wordt gehaald. Als dat het geval is en de nee-stemmers winnen, dan ga ik ervan uit dat het kabinet die uitslag naast zich neerlegt.’

Kijkt u ook zo naar het vluchtelingenprobleem?

‘Ik geef toe dat dat nu spanningen oplevert. Zoveel mensen ineens kun je niet zomaar huisvesten. Maar je moet ook weer niet overdrijven. Op den duur, als duidelijk wordt wie wel en wie niet mag blijven, zal het probleem meer beheersbaar worden. Ik verwacht niet dat de Europese Unie hier aan onderdoor gaat.’

Zo denken veel Nederlandse burgers er niet over.

‘Populistische uitspraken doen het goed in de media, extreme geluiden zijn interessant nieuws. Dat zie je ook in de Verenigde Staten in de aanloop naar de presidentsverkiezingen. De burger die dat leest, denkt: er zal wel een kern van waarheid in zitten. Onbekend maakt onbemind. Je moet laten zien hoe vluchtelingen in de praktijk leven. De menselijke maat. Dan is dat ineens geen abstracte groep meer.’

‘In Oost-Europa zie je dat de populisten die aan de macht zijn gekomen hun ware gezicht laten zien. Ze beginnen bijvoorbeeld grenzen te stellen aan de vrijheid van meningsuiting. Mensen die op die populisten hebben gestemd, komen daar nu van terug. Zo ontstaat er een tegenbeweging.’

Is dat voldoende?

‘Nee. Je moet ook hier, in Nederland en in West-Europa, dat tegengeluid laten horen. En dat moet dan niet één partij doen. Anders krijg je de reactie: daar heb je VNO-NCW weer. Niet alleen het bedrijfsleven moet dat tegengeluid laten horen, maar ook het Nederlandse kabinet, en ook Frans Timmermans in Brussel.’

Wat is dan úw tegengeluid?

‘Ik heb niet de oplossing voor het vluchtelingenprobleem paraat. Ik ben in eerste instantie ondernemer, en kijk ook als ondernemer naar Europa. Voor mij is het simpel: Nederland is een klein land, we moeten het hebben van vrij verkeer van goederen, diensten en werknemers, en wat dat betreft kan de EU niet groot genoeg zijn. In bedoel maar: bij NXP werken zo’n zestig nationaliteiten; de grenzen voor arbeidsmigranten mogen van mij zo open mogelijk zijn.’

‘Het is vervelend dat er nu op verschillende fronten wordt gemorreld aan de EU’

‘Burgers kijken anders naar Europa. Ze zijn er blij mee als ze op vakantie gaan en met één munt kunnen betalen en hun paspoort niet overal hoeven te laten zien. Maar verder hoort die burger veel negatiefs over Europa: de EU kost ons veel geld en wij moeten onze wetten aanpassen aan wat Brussel wil. Nu geef ik toe dat Europa niet altijd even efficiënt is. Een Europees Parlement van 750 leden is wel erg groot. Ook een Commissie met 28 commissarissen is een krankzinnig aantal, en niet goed voor de besluitvorming. Ik wil niet zeggen dat de macht in minder handen moet komen, maar er moet wel meer door­tastendheid komen.’

Europa is te traag?

‘Ja. En voor een deel is dat logisch, want grote organisaties gaan altijd gepaard met bureaucratie. Het is daarom goed dat de nieuwe Europese Commissie, Frans Timmermans voorop, zich dat realiseert. Er wordt nu bijvoorbeeld een innovatieprincipe ingevoerd: bij elke nieuwe regel wordt bekeken wat de impact daarvan op innovatie is.’

Innovatie is een belangrijk thema voor Dierick. Niet alleen omdat zijn bedrijf daarop draait, maar ook omdat het de kurk is waarop de Europese economie drijft. Europa moet zijn geld zetten op het stimuleren van nieuwe toepassingen die door Europese innovaties mogelijk gemaakt worden, zegt hij. Met de groei die daaruit voortkomt, kan ook de euroscepsis die er heerst worden tegengegaan.

Gebeurt dat nu te weinig, innovatie stimuleren?

‘De Europese Commissie heeft een programma om onderzoek en innovatie te stimuleren: Horizon 2020. Dat is een reusachtig project van 80 miljard euro. Het probleem is alleen dat Europa te breed aan het spreiden is. Alle landen moeten iets krijgen, alle sectoren, het bedrijfsleven, de universiteiten… Een Nederlands bedrijf krijgt uiteindelijk een klein stukje, dat zet weinig zoden aan de dijk.’

‘Ik zeg: wees selectief. Kijk naar nieuwe toepassingen waarmee Europa vooroploopt en concentreer je daarop. Denk aan smart industry of technologie waarmee auto’s met elkaar en met de omgeving kunnen communiceren. Op ons terrein: steek het niet in nieuwe chipfabrieken puur voor de werkgelegenheid, want dat zorgt uiteindelijk niet voor nieuwe bedrijvigheid.’

Een soort Europees Topsectoren­beleid?

‘Ja, maar dan niet met negen topsectoren zoals Nederland het doet, want dan ben je toch weer aan het sproeien. Ik denk eerder aan drie of vier.’

Kan Nederland het voorzitterschap hiervoor benutten?

‘Ik ben blij met de inspanningen van minister Schultz van Verkeer om de communicerende en de zelfrijdende auto, waarvoor wij chips maken, op de Europese agenda te krijgen. Het voorzitterschap is een soort Hannover Messe: een forum om te laten zien waar wij goed in zijn en om mensen uit het buitenland naar Nederland te krijgen.’

‘Tegelijkertijd besef ik dat Nederland in dat halfjaar de Europese agenda niet om kan gooien, zeker niet met alle aandacht voor het vluchtelingenprobleem. En dat is maar goed ook, want anders zou je elk halfjaar een ander Europees beleid hebben.’

Bent u toch niet bang dat het berg­afwaarts gaat met Europa?

‘Europa is belangrijker dan mensen denken. Dat moeten we op één of andere manier duidelijk zien te maken. Het is vervelend dat er nu op verschillende fronten wordt gemorreld aan de EU. Niet alleen met het referendum en de discussie over de vluchtelingen, maar ook met een mogelijke Brexit en de weerstand tegen TTIP (Transatlantic Trade and Investment Partnership met de VS; red.). Maar ik ben een geboren optimist en denk dat de wal het schip wel doet keren. De kritiek dwingt de EU in elk geval tot nadenken over de vraag: doen we het wel goed?’

Wie is Guido Dierick?Na een studie rechten in Leiden begon Guido Dierick (56) in 1982 bij Philips. Daar werkte hij 24 jaar. Sinds 2002 werkt hij bij NXP Semiconductors. De chip­fabrikant werd in 2006 zelfstandig van Philips. Dierick is directeur van NXP Nederland en maakt deel uit van de raad van bestuur van NXP.
Chipmaker NXP (Next eXPerience) is in 2006 zelfstandig ge­worden van Philips en heeft na de overname van het Amerikaanse Freescale inmiddels een omzet van bijna 10 miljard euro en 45.000 medewerkers. Het hoofdkantoor staat in Eindhoven, waar ook veel research & development plaatsvindt. In Nijmegen staat een van de grootste chipfabrieken van Europa. In Nederland werken zo’n 2.600 medewerkers.
Het merendeel van de omzet wordt gerealiseerd in Azië: 70 procent. Daar worden de apparaten in elkaar gezet die de chips gebruiken. In de VS zitten veel innovatieve bedrijven waarmee wordt samengewerkt. In Europa zit veel fundamentele technologische kennis, onder meer bij de Brainport-regio rond Eindhoven. NXP, andere bedrijven op de High Tech Campus, de TU Eindhoven en TNO maken daar deel van uit.