MKBJaarcongres 2019 - een terugblik

foto boven vlnr: Jacco Vonhof - voorzitter MKB-Nederland, Marieke Blom-hoofdeconoom ING Bank en Leendert-Jan Visser-algemeen directeur MKB-Nederland

Op 1 oktober 2019 vond het jaarlijkse MKBJaarcongres plaats van MKB-Nederland. Na enkele jaren de Grote Kerk als locatie te hebben gehad voor dit evenement, was dit jaar gekozen voor Pathé Buitenhof. Een prachtige historische locatie, midden in Den Haag.

Ondanks verstopte en afgesloten wegen vanwege de boeren die ook deze dag hadden uitgekozen om massaal te protesteren, vonden toch nog veel gasten de weg naar het bioscoopcomplex. Daar werden ze, als echte filmsterren, verwelkomd op de rode loper en konden zich op de foto laten zetten met de Oscars.

Het echte programma begon met een welkomstwoord van Jaques Hoendervangers, managing director Pathé Theatres. Elke bioscoop is een eigen mkb-bedrijf!

Een korte film maakte nog eens duidelijk wat de kracht is van het mkb:

 tekst loopt hieronder door

Annette van Soest was de moderator die het programma aan elkaar mocht praten en de gesprekken met ondernemers leiden. In een tweegesprek met Jacco Vonhof - nu een jaar voorzitter van MKB-Nederland - wordt gevraagd naar het hoe en waarom van de Ondernemersagenda die premier Rutte later die middag zou ontvangen. Het is het tweede MKBJaarcongres voor Vonhof, maar voelt toch weer als een première, zo liet hij de gasten weten. Den Haag wacht op verhalen van ondernemers, ondernemers verwachten antwoorden van Den Haag. De politiek heeft vaak een eigen realiteit die ver af staat van de dagelijkse ondernemerspraktijk. Maar lobby is vaak onzichtbaar. Vonhof trekt een vergelijking tussen lobby en schoonmaken. Je ziet het pas als het niet gebeurt. Hij wil de 'schoonmaker' laten zien, de lobby zichtbaar maken. Daarom een ondernemersagenda. De agenda is een levend instrument, zo benadrukte hij. Ondernemers zijn meer dan welkom om met ons mee te denken en samen Nederland ondernemender te krijgen. Daar zijn ze immers goed in, in oplossingen bedenken. 

Het congres vindt plaats in een bioscoop. Wat is er dan passender dan een filmmetafoor voor de actualiteit van de dag vroeg Vonhof aan de zaal. Maar welke dan? is het een horror? Denk aan de vele projecten die stilliggen na de stikstofuitspraak en waar nog geen oplossing voor is. Of kijken we naar een thriller? Werd vorig jaar met Prinsjesdag nog een verlaging van de vennootschapsbelasting aangekondigd, dit jaar is deze uitgesteld. Ondernemers zijn de enige groep die geen lastenverlichting krijgen. Of misschien is het allemaal wel science fiction.

Tijdens het congres was zoals gebruikelijk ook ruimte op het podium voor ondernemers. In aanloop naar de Ondernemersagenda is met ondernemers, branchevertegenwoordigers, onderzoekers en wetenschappers gesproken. Enkele thema's worden in Pathé uitgelicht, aan twee tafels met ondernemers: Team en Markt/Digitalisering. Beide gesprekken werden voorafgegaan door een inleiding van Marieke Blom, hoofdeconoom van ING waarin ze het publiek inzich gaf in sociale en economische ontwikkelingen die van invloed zijn op het midden- en kleinbedrijf. In een korte video gaven vervolgens ondernemers - waarvan een deel aan tafel zat - hun visie. 

Marieke: Team BV Nederland groeit nauwelijks meer. We werken langer door, er is minder aanwas van jongeren en tegelijk een vergrijzing. Arbeidsrelaties zijn minder vast. En velen ervaren stress. Dat heeft allemaal invloed op het leervermogen en de productiviteit van medewerkers. Hoe krijg je mensen zo ver om in zichzelf te investeren? Waar zijn banen, wat heb je daarvoor nodig? Voor  de 'reis door ons leven' moet dat toch te plannen zijn.

Bekijk hier de video thema Team. 

Tijd voor de eerste groep ondernemers aan tafel. Josien Andringa van Templer (een uitzendbureau), Anouk Dijkstra van Prevesco (een technische onderneming, vooral werkzaam voor de industriële koeltechniek) en Kai Pattipilohy van Diversion (project- en adviesbureau op maatschappelijke thema's). Het schaap met de 5 poten bestaat niet. Hoe kweek je dan toch die vijfde poot? 

Welke struikelblokken zie je bij ondernemers? Volgens Josien Andringa zijn dat de afkoopsommen die werkgevers moeten betalen aan uitzendbureaus als ze iemand vast willen aannemen. Bij haar bedrijf zijn die afgeschaft. De mogelijkheid om zonder problemen in vaste dienst te kunnen komen zorgt voor meer werkplezier, is haar ervaring.

Waar kunnen ze nog hulp gebruiken? Anouks bedrijf kent veel oudere werknemers. Met de vergrijzing verdwijnt ook kennis. Hoe behoud je die in je bedrijf? Meer contact met jongeren is noodzaak. Het werk bij Prevesco is zo specifiek dat het echte talent vooral op zzp-basis werkt. Bij Diversion in Amsterdam werken juist veel jongeren. Die komen niet aan huisvesting zonder vast contract. 

Josien pleit voor het afschaffen van de transitievergoeding. In ruil daarvoor zouden werknemers vanaf dag 1 pensioen moeten opbouwen. Kai vraagt om wederzijdse flexibiliteit van werkgever en werknemer. Ze stoort zich aan berichtgeving over onbereikbaarheid na werktijd. Overdag moet er tijd zijn voor privézaken indien nodig en andersom moet de medewerker ook buiten werktijd af en toe bereikbaar zijn.

Marieke Blom zorgde uiteraard ook voor een inleiding op de tweede tafel, over digitalisering en markt. Daarbij ging het over economische cijfers. We hebben een ongekend lange recessie gehad in ons land. Nu we eruit zijn, zie je dat de groei van bedrijven komt van extra personeel. En niet van het investeren in technologische innovaties. Dat moeten we juist wel doen, onder andere om oplossingen te vinden voor klimaatproblemen, vindt Marieke.

Bekijk hier de video thema Markt. 

Hoe blijf je groeien? Blijf je onderscheiden. Aan tafel 2 zitten Niek Koning van Secret View (mystery shoppers), Wesley Ammerlaan (bakkerij Ammerlaan), Yvonne van der Hulst (bouwbedrijf Van der Hulst) en Arjan van den Born (hoogleraar aan de Universiteit van Tilburg en academisch directeur van JADS Datascience).

VanderHulst bouwt energiezuinige woningen, een hele nieuwe markt. Wesley is vijfde generatie bakkersfamilie. Hij concurreert door beleving in de winkel te brengen en met een bestel en bezorgservice via een platform. Als ondernemers meer te besteden hebben gaan ze ook betere dingen doen zegt hij. Geen subsidies met dure adviseurs, maar een basisinkomen voor ondernemers. Niek is een online community via een platform gestart van mysteryshoppers. Secret View groeit pijlsnel in steeds meer landen. Daarvoor wordt speciaal talent in huis gehaald zoals software developers en meertalige projectmanagers. Arjen is hoogleraar en drijvende kracht achter JADS datascience. Voor bijna elke ondernemer interessant!

Na deze twee gesprekken was het tijd voor de overhandiging van de Ondernemersagenda 'Dit is ondernemen' aan minister-president Mark Rutte. Ook de ondernemers die aan de tafels zaten of hebben meegewerkt aan de video's werden op het podium geroepen.

Premier Rutte komt in zijn speech terug op de opmerkingen over problemen door de stikstofuitspraak die Jacco eerder deze middag deed. Het kabinet werkt hard aan een oplossing, zo verzekerde hij. "We gaan zoeken naar een nieuwe balans." De premier erkent dat het een serieus probleem is. "Stap voor stap gaan we het onder controle krijgen." Hij heeft er begrip voor dat ondernemers dat niet kunnen afwachten. "Ondernemers moeten door." 

Hij gaat ook in op het uitstel van de lastenverlichting voor ondernemers. "Op Prinsjesdag hebben we allemaal mooie voornemens bekend gemaakt ten goede van mkb-ondernemers. Het uitstellen van de verlaging van de vennootschapsbelasting raakt vooral voor grote ondernemingen. En ja, helaas worden hierdoor ook enkele middenbedrijven geraakt." 

Daarna gaat Rutte in op de Ondernemersagenda. Hij waardeert het enorm dat niet alleen naar de overheid wordt gekeken maar dat MKB-Nederland aankondigt ook zelf acties te ondernemen. Bijvoorbeeld voor het MBO. "De overheid moet verder zorgen dat er ruimte is on te ondernemen, bv door regels weg te halen, en met solide wetgeving. De overheid wil echter ook wat terug, in de vorm van belastingheffing."

Waar zitten op lange termijn investeringsmogelijkheden? Hij is blij dat ook deze worden benoemd in deze brede agenda. "Iedereen moet meedoen." De Ondernemersagenda sluit in zijn visie ook mooi aan bij Actieagenda van staatssecretaris Keijzer van Economische Zaken.

Rutte is ook blij dat de agenda niet 'af' is, maar een werkdocument.

Aan het eind van het programma was het tijd om aandacht te geven aan de 'Valentijnsdag' voor ondernemers: de Dag van de Ondernemer die we op 15 november voor de vierde keer organiseren. Alle aanwezigen werden opgeroepen om op die dag een ondernemer in het zonnetje te zetten. Zagen we toch nog een romcom.

Op naar de borrel, mét, hoe kan het ook anders in een bioscoop, popcorn!

Hieronder een selectie van de foto's van het MKBJaarcongres 2019. Fotograaf: Rolf van Koppen.