MKB-Nederland is verbaasd over de conclusie van De Nederlandsche Bank (DNB) dat het spaaroverschot in het midden- en kleinbedrijf een 'probleem' zou zijn en dat fiscale prikkels moeten worden aangepakt. "Wij vinden het juist goed dat ondernemers hun eigen vermogen hebben versterkt. In de crisis bleek dat ondernemers niet genoeg vet op de botten hadden en toen was dat volgens de overheid het probleem. Nu leggen ze buffers aan en is het wéér niet goed", zegt Jacco Vonhof in reactie op het DNB-rapport 'Het spaaroverschot van bedrijven ontrafeld' dat vandaag is verschenen.
Logische verklaringen
Volgens de voorzitter van MKB-Nederland gaat DNB in haar rapport onvoldoende in op de logische verklaringen die er zijn voor het feit dat het mkb meer buffers aanhoudt. "Ondernemers hebben de crisis nog in het achterhoofd, plus de vaak gehoorde reactie van banken dat ze te weinig eigen vermogen hadden om financiering te krijgen. Ondernemers doen nu feitelijk wat overheid en banken na de crisis van hen vroegen. Wij zijn juist blij dat ze hun financiële weerbaarheid versterken. Het mkb heeft nu een steviger financieel fundament, wat goed is voor de continuïteit. Het is onbegrijpelijk dat DNB dat nu als een probleem ziet. We hadden juist een compliment voor het mkb verwacht."
Veel onzekerheden
Vonhof wijst erop dat er veel onzekerheid is bij ondernemers, waardoor de investeringsbereidheid afneemt. "Veroorzaakt door internationale ontwikkelingen, zoals handelsbelemmeringen en de Brexit, maar ook veroorzaakt door het kabinet zelf; neem het uitstellen van de verlaging van de winstbelasting, inperking van de verliesverrekening en de afschrijvingsbeperking, de Wet Arbeidsmarkt in Balans die eraan komt, de ellende als gevolg van het stikstof- en PFAS-beleid en het Klimaatakkoord, waarvan nog altijd onduidelijk is hoe dat uitpakt voor kleinere bedrijven. Wij hebben de onderzoekers van DNB al uitgenodigd om met dga's en familiebedrijven in onze achterban te komen praten en zelf te horen wat hun beweegredenen zijn."
Verschuiving
MKB-Nederland is van mening dat een onderzoek naar het spaaroverschot niet de aanleiding kan zijn voor wijziging van beleid rond de fiscale behandeling van de dga. "Het is ons niet duidelijk waarom DNB hier suggesties doet, terwijl ze zelf zegt het niet te hebben onderzocht. De fiscale regels zijn niet veranderd en waren eerder ook geen aanleiding voor een spaaroverschot", zegt Vonhof. "Daarbij is de vraag waar wijziging van fiscale prikkels toe leidt. Als ondernemers fiscaal worden gedwongen vermogen naar privé te halen, dan is slechts sprake van een verschuiving van het spaaroverschot van bedrijven naar huishoudens." Eigenaren van bedrijven komen er in fiscaal opzicht überhaupt al bekaaid af deze kabinetsperiode, zowel zakelijk als privé. "Het uitstellen van de verlaging van de winstbelasting terwijl de verhoging van box II wel gewoon doorgang vindt, het inperken van de mogelijkheid om te lenen uit de eigen BV, de inperking van de verliesverrekeningsregels en de afschrijvingsbeperking", somt Vonhof op.
Vonhof wil dan ook helemaal niet spreken van een spaaroverschot, maar van een investeringstekort: "Als DNB dan toch voorstellen voor beleid wil doen, kan ze die beter zoeken in het stimuleren van investeringen dan in het ontmoedigen van de verbeterde solvabiliteit of verschuiven van het spaaroverschot." Als de overheid ondernemers via fiscale wetgeving dwingt om vermogen te onttrekken aan de onderneming, dan resteert er minder investeringsruimte, aldus de voorzitter van MKB-Nederland, die zich zorgen maakt over het investeringsklimaat in ons land.
Kort door de bocht
Verder geeft het volgens de MKB-Nederland voorzitter geen pas dat DNB op grond van het spaaroverschot concludeert dat er genoeg ruimte is voor hogere loonstijgingen in het midden- en kleinbedrijf. "Dat is kort door de bocht en daar kan ik helemaal niks mee. De lonen stijgen, ook in het mkb, waar dat kan. Maar dat kan lang niet overal. Dit is een macro-verhaal dat geen recht doet aan de werkelijkheid van alledag. Als je gewoon naar buiten kijkt, dan zie je dat: zoals in de detailhandel, in de bouw als gevolg van de stikstof- en PFAS-crisis. Daarbij zien we in onderzoek van SEO juist een constante AIQ (arbeidsinkomensquote), in plaats van de verlaging die DNB constateert."
