Aanbesteden en duurzaam inkopen

Stuur ons een bericht


We proberen binnen 2 werkdagen te reageren.
Verder gelden deze spelregels.
Annuleren
? Contact

De nieuwe aanbestedingswet uit 2013 is een verbetering ten opzichte van de oude situatie. Overheden zijn gedwongen beter na te denken over de manier waarop zij opdrachten in de markt zetten. Dit moet leiden tot meer oog voor kwaliteit en minder nadruk op de laagste prijs. Toch loopt met name het mkb nog op tegen obstakels. Bedrijven worden geconfronteerd met een wildgroei aan eisen die buiten het aanbesteding liggen die door opdrachtgevers worden gevraagd. Ook de eisen op het gebied van social return – het aannemen van personen met een afstand tot arbeidsmarkt als voorwaarde voor een opdracht – leiden vaak tot problemen.

Gelijke kansen door Aanbestedingswet

Aanbestedingen zijn een grote bron van inkomsten voor het bedrijfsleven. De overheid koopt jaarlijks voor zo'n 74 miljard euro in. Het doel van de Aanbestedingswet is enerzijds: het bevorderen van de marktwerking. En anderzijds: het creëren van gelijke kansen voor marktpartijen om opdrachten te winnen. Zo mogen aanbestedingen niet meer onnodig groot gemaakt worden door de eis dat clustering gemotiveerd moet kunnen worden. Eisen moeten ook in verhouding staan tot de grootte van de aanbesteding. Daardoor maakt het midden- en kleinbedrijf meer kans op een opdracht. Door meer te selecteren op competenties en minder op ervaring met gelijke projecten, krijgen meer ondernemingen de kans op een overheidsopdracht. Verder moeten aanbestedende diensten gunnen op basis van 'economisch meest voordelige inschrijving' (EMVI)' in plaats van laagste prijs. Dat biedt mogelijkheden voor het bevorderen van innovatie. Marktconsultaties maken het mogelijk om het beste uit de markt te halen, vaak baseren overheden het bestek op verouderde gedachten waardoor innovatie ongewild buiten de deur wordt gehouden.

 

Minder administratieve lasten

Ondernemers ervaren minder administratieve lasten doordat via een uniform Model voor de Eigen Verklaring en een Gedragsverklaring aanbesteden nog maar één keer hun gegevens hoeven in te vullen. Op het digitale platform Tenderned worden alle aanbestedingen aangekondigd. Tot slot is er een Klachtenregeling. Bij elke aanbestedingsprocedure moet nu worden vermeld op welke wijze deelnemers hun klachten kunnen indienen. In de praktijk blijkt dat overheden moeite hebben met toepassen van de aanbestedingsregels, dat leidt bij ondernemers tot onnodige extra administratieve lasten en extra kosten voor offertes.

 

Duurzaam inkopen

Duurzaam inkopen komt nog onvoldoende van de grond. De focus ligt teveel op alleen de laagste prijs en bureaucratische procedures. Spijtig, want de overheid kan fungeren als launching customer van groene innovaties en de trend zetten voor andere inkopers. De overheid is als inkoper immers een grote speler en kan een belangrijke bijdrage leveren aan het duurzamer maken van producten en diensten. Bestuurders bij (mede)overheden moeten dit onderwerp hoger op hun agenda zetten. Ook blijkt de nodige capaciteit, kennis en ervaring veelal te ontbreken bij de uitvoering.

Belangrijk bij duurzaam inkopen is dat overheden sturen op processen en duurzaamheiddoelstellingen, in plaats van op gedetailleerde technische eisen. Het bedrijfsleven moet de ruimte krijgen om zelf met oplossingen te komen om duurzaamheidambities van de overheid te verwezenlijken. Hoe het doel bereikt wordt, blijft het domein van de markt: de overheid stuurt alleen op het proces en beoordeelt het resultaat. Ook zou de aanschaf op basis van de laagste kostprijs plaats moeten maken voor een beoordeling op basis van de prijs van de hele levenscyclus, oftewel de total cost of ownership. Initiële meerkosten voor duurzame producten blijken namelijk vaak terugverdiend te kunnen worden.

 

Social return verplichting

Een terugkerend obstakel is dat steeds meer overheden ondernemers een social return verplichting opleggen via aanbestedingen. Dit geeft veel problemen. Het is daarom nodig dat overheden social return enkel toepassen als daar een geschikte opdracht en arbeidskracht voor beschikbaar is, waarbij uniformiteit tussen de overheden voorop staat. Voorkomen moet worden dat vakkundige medewerkers die al jaren bij het bedrijf in dienst zijn ontslagen moeten worden.

 

 
Lees meer
Ondernemen voor brede welvaart
Boekje
23-03-2021
Ondernemersagenda voor herstel en groei
Om onze Agenda 2030 te kunnen realiseren, moeten we de realiteit van vandaag onder ogen zien: ondernemers moeten door de grootste crisis na de Tweede Wereldoorlog zien te komen en daarvan herstellen. Wat daarvoor nodig is, komt aan de orde in onze nieuwe Ondernemersagenda voor herstel en groei.
Meer informatie