5 DEC, 2022 • Weekbulletin
Lelylijn nu ook op EU-agenda
Update 5 december:
De ministers van Transport van de 27 lidstaten van de EU hebben vandaag besloten dat de Lelylijn wordt opgenomen in het uitgebreide TEN-T (Trans-Europees Transport) Netwerk. Dat is een belangrijk besluit voor Nederland omdat Europa daarmee het belang van de Lelylijn erkent en de beoogde nieuwe spoorlijn dankzij dit besluit kans maakt op Europese subsidies.
Coalitieakkoord
In het coalitieakkoord is afgesproken dat het kabinet 3 miljard reserveert om op termijn met medefinanciering vanuit de regio en uit Europese fondsen de Lelylijn te kunnen aanleggen. Op dit moment wordt uitgewerkt hoe de Lelylijn kan bijdragen aan versterking van de economie, de bereikbaarheid van nieuwe woningbouwgebieden en betere internationale treinverbindingen met het noorden van Duitsland. Hoe de Lelylijn precies moet gaan lopen is nog niet besloten. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat verwacht dat de aanleg van de Lelylijn tussen de 6 en 9 miljard euro zal kosten
Uitgebreid netwerk
Binnen TEN-T zijn drie type netwerken: Het TEN-T kernnetwerk, een uitgebreid- kernnetwerk en een uitgebreid netwerk. Het kernnetwerk moet in 2030 aan alle Europese afspraken voldoen, het uitgebreide kernnetwerk in 2040 en het uitgebreide netwerk in 2050. De Europese Transport ministers zijn het er over eens dat de Lelylijn moet worden opgenomen in het uitgebreide TEN-T netwerk.
Niet alleen de Europese Transportministers hebben een stem als het over TEN-T gaat, ook het Europese Parlement beslist mee. De verwachting is daarom dat de opname van de Lelylijn op het TEN-T netwerk eind 2023 definitief zal zijn.
Eerder bericht van 15 juni 2022:
De geplande Lelylijn, die Noord-Nederland beter met de Randstad moet verbinden, maakt kans op Europese co-financiering dankzij opname in het Europese infrastructurele kernnetwerk, TEN-T. Het kabinet heeft hiervoor in Brussel gelobbyd. Een belangrijke stap, zeggen VNO-NCW en MKB-Nederland om het project daadwerkelijk gerealiseerd te krijgen. De regering heeft in het coalitieakkoord maar de helft van het benodigde budget van in totaal 6 miljard euro kunnen reserveren. Co-financiering uit Brussel is dus onontbeerlijk.
Flinke tijdwinst
De Lelylijn moet Flevoland en Groningen gaan verbinden. Reizigers tussen Lelystad en het noorden moeten nu nog over station Zwolle. Met het beoogde nieuwe traject is dat verleden tijd. Lelystad wordt via Emmeloord verbonden aan Heerenveen. Dit levert flinke tijdwinst op voor reizigers. En dat maakt het Noorden aantrekkelijker voor nieuwe woningbouw.
Ingreep in landschap
Of en zo ja, wanneer de aanleg van de Lelylijn van start gaat is nog niet duidelijk. Het realiseren van de Lelylijn is volgens het kabinet een enorme ingreep in het Nederlands landschap en voor alle inwoners rondom en verder van die spoorlijn af. In de kabinetsbrief over regie op de ruimtelijke ordening staat dat de Lelylijn een NOVEX-gebied is (gebieden die een andere bestemming krijgen of opnieuw worden ingericht). Er moet in de vorm van een MIRT-onderzoek (Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport) integraal naar wonen, werken en mobiliteit worden gekeken.
Europese Commissie aan zet
Ook benadrukt het kabinet dat voor de start van de uitvoering tenminste driekwart van het benodigde budget beschikbaar moet zijn. Met de aanvraag in Brussel is de juiste tweede stap gezet op weg naar realisatie. Nu is de Europese Commissie aan zet. Het is zaak dat die beslist dat de Lelylijn ook daadwerkelijk onderdeel kan gaan uitmaken van het Europese kernnetwerk. Alleen daarmee opent zij de deur naar afdoende co-financiering vanuit Brussel.