Het piept en het kraakt op onze arbeidsmarkt. Jacco Vonhof, voorzitter van MKB-Nederland, kent geen sector waar ondernemers géén last hebben van het tekort aan personeel en we zien en merken dat allemaal.
"Moeten die werkgevers maar meer betalen’, hoor ik dan nogal eens zeggen. Tot op zekere hoogte snap ik dat, maar tegelijk: daarmee wordt de vijver waarin werkgevers vissen niet groter. Daar is echt veel meer voor nodig: onconventionele maatregelen op korte termijn, om werken en méér werken aantrekkelijker maken.''
Inflatie
Maar terug naar de roep om de lonen structureel te verhogen; deze week nog die van Tuur Elzinga. Als kabinet en werkgevers niet snel in actie komen om het koopkrachtverlies te compenseren, dan stevent Nederland af op een recessie, aldus de FNV-voorman. De week ervoor kwam het Centraal Planbureau (CPB) met de boodschap dat werkgevers hun medewerkers een 'eenmalige flinke loonsverhoging' zouden moeten geven, vanwege de uitzonderlijk hoge inflatie. Want volgens het CPB hebben bedrijven in het algemeen minder last van de inflatie. Dat die voor ondernemers zo ongeveer het dubbele is van die voor burgers, dat hoor ik ze dan weer niet zeggen.
Vooropgesteld: natuurlijk doet het forse koopkrachtverlies van mensen, en zeker de laagste inkomens, pijn. En natuurlijk willen ook ondernemers doen wat ze kunnen en dat dóen ze ook. De cao-loonstijgingen zijn momenteel historisch hoog en daar zitten de incidentele beloningen nog niet in. Als je nu van baan verandert, heb je een goede onderhandelingspositie.
Volgens zowel FNV als CPB kunnen bedrijven extra loonstijgingen makkelijk betalen. Want de winsten 'klotsen weer tegen de plinten' en stijgen veel harder dan de lonen. Als ik dat hoor, zou ik graag óók horen waar dat dan allemaal het geval is. Ja, in het eerste kwartaal van dit jaar maakten bedrijven een recordwinst. Maar dat was vóór de Oekraïne-oorlog en alle gevolgen daarvan.
En in mijn achterban valt die winststijging ook best tegen. Als je bedrijf vorig jaar door corona veel dicht was, dan stijgt je winst nu procentueel flink. Maar dat betekent niet dat je alweer op het oude niveau van vóór corona zit. En met die winst moeten ook coronaschulden worden afbetaald. Gemakshalve wordt óók niet vermeld dat het extreem onzekere tijden voor ondernemers zijn en we volgens economen een recessie tegemoet gaan. En je hoort al helemaal niemand dat ondernemers winst óók nodig hebben om te investeren in – ik zeg maar wat – verduurzaming.
Van crisis naar crisis
We hollen momenteel van crisis naar crisis: stikstofcrisis, coronacrisis, woningmarktcrisis, energiecrisis, grondstoffencrisis. Daar komt de 'koopkrachtcrisis' van Tuur Elzinga nu bij. We hebben als ondernemers wel degelijk oog voor de urgentie en werkgevers leveren naar vermogen hun deel, met een gemiddelde loonstijging die boven het niveau van de kerninflatie ligt. De huidige inflatie is uitzonderlijk, maar niet structureel.
Verder moeten we vooral met elkaar – kabinet, vakbonden en ondernemers – aan tafel blijven om te bepalen wat verder nodig en mogelijk is. Bijvoorbeeld netto meer overhouden van het brutoloon. Want ook daarover hoor ik ze niet: dat van elke euro loonsverhoging de Belastingdienst wijzer wordt dan de medewerker zelf.
Deze blog is ook verschenen op De Ondernemer.nl.
