Een toegankelijke werkvloer: 'Iedereen heeft een vleugje anders nodig'

Collega’s Abe Boersma en Sjoerd van den Hil werken al jaren bij de Rabobank. Een gesprek over werkgevers die verder dan een beperking kijken, over het belang van een toegankelijke werkplek, bondige mailtjes en liften met knoppen. ‘Ik wist helemaal niet dat jij een beperking had.’ 

Abe Boersma: ‘Ik ben na mijn studie bij de Rabobank terechtgekomen en werk hier nu meer dan 25 jaar. Ik ben begonnen bij IT en zit nu in het HR Management team, ik ben tribe lead zoals we leidinggevenden hier noemen. Het sollicitatiegesprek herinner ik me zeker nog. Ik was jong, had nog geen ervaring. Ik had het gevoel dat ik een beperking had en geen talenten. Ik was ernstig slechtziend toen ik hier begon, ik ben geboren met een netvliesaandoening en mijn zicht is in de loop der jaren steeds slechter geworden. Ik ben nu bijna zo goed als blind. Gelukkig trof ik tijdens dat sollicitatiegesprek een manager met lef die verder durfde te kijken. Toch bijzonder, 25 jaar geleden.’

Sjoerd van den Hil: ‘Dat herken ik wel. Mijn rechterhand en rechterbeen zijn spastisch, dat merken mensen meteen als ze me een hand geven.  En toen ik hier kwam werken, was ik net geopereerd aan mijn hand, dus ik zat in een grote spalk die ik een halfjaar moest dragen. Dat viel wel op.’

‘Tijdens mijn sollicitatiegesprek kwam dat natuurlijk wel even ter sprake. Maar het werd ook niet als een probleem gezien voor het werk dat ik moest doen. Ik ben begonnen als product owner, ik werk nu voor het team employee listening. Ook HR. We houden ons bezig met medewerkersonderzoek naar cultuur, leiderschap, welzijn. Mijn werk is toch vooral achter het beeldscherm. Ik zal nooit honderd meter in een recordtijd lopen, maar ik kan normaal zitten en lopen.’

Abe Boersma: ‘Nu ik helemaal niets meer op een beeldscherm kan lezen en alles met spraak doe, heb ik niets aan een standaard laptop. Een iets grotere iPhone is een veel betere investering, die kan ik makkelijker bedienen en daar doe ik eigenlijk alles mee.’

‘En er zijn nog meer praktische zaken. De liften bij de Rabobank hebben een mooi touchscreen, maar als je niet kunt zien, kom je nooit op de gewenste etage. Er is nog een personeelslift met gewone knoppen en ik heb autorisatie gekregen zodat ik die lift kan gebruiken met mijn badge. Het zijn soms kleine aanpassingen waardoor ik veel makkelijker kan navigeren en mijn weg kan vinden in het pand.’

Sjoerd van den Hil: ‘Ik heb dit soort praktische aanpassingen niet nodig. Ik moet er zelf vooral opletten dat ik genoeg in beweging blijf, dat ik voldoende rek en strek, zodat het spasme niet sterker wordt. Ik doe alles met links, maar als ik te intensief bezig bent, dan verkrampt rechts. Daarom ben ik niet van de hele lange mails. Ik kan soms over mail wat kortaf overkomen, maar collega’s weten dat dat niets persoonlijks is.’

Abe Boersma: ‘Ik hou juist van korte mails, dan scheelt tijd in het terugluisteren. Ik ben erg blij met bondige collega’s zoals Sjoerd.’

 

Sjoerd van den Hil: ‘We hebben ook veel meer collega’s met een beperking. Ik vind het altijd goed om te zien hoe om die beperking heen wordt gewerkt en hoe mensen in hun kracht worden gezet.  Het mooie vind ik ook dat ik met mijn team onderzoek doe hoe mensen in hun vel zitten. Ik kan nu ook in de hele bank kijken. Wat zorgt ervoor dat mensen goed hun werk kunnen doen? Wat hebben ze nodig?’

Abe Boersma: ‘Ik ben zelf oprichter van de Inclusieve Support Desk binnen de bank. Collega’s die een aanpassing nodig hebben op de werkvloer kunnen hier terecht. Of het nu om een andere stoel, een iets groter beeldscherm, hoorapparaat of muis gaat. Eigenlijk heeft iedereen vaak net een vleugje anders nodig. Dát past ook bij de Rabobank we zeggen een bank te zijn voor iedereen, onze bank. Dat zijn geen lege woorden.’

Sjoerd van den Hil: ‘Het feit dat de werkgever die mogelijkheden biedt, zorgt er ook voor dat mensen zich gezien voelen én dat ze zich niet beperkt voelen. Dat werkt voor mij in een bepaalde manier bevrijdend en maakt dat ik me kan concentreren op mijn werk. Ik heb bij een vorige werkgever wel eens meegemaakt dat mensen voor me gingen invullen wat ik wel of niet ‘aan zou kunnen’. Dat vond ik heel vervelend.’

Abe Boersma: ‘Dat kan ik me helemaal voorstellen. Ik zoek liever mijn eigen grenzen op en geef wel aan wanneer ik hulp nodig heb. Bij de Rabobank heb ik me daarin ook altijd volledig en volwaardig gevoeld. Het is niet zo dat wanneer je iets hebt, je hier een carrière wel kunt vergeten.’

Sjoerd van den Hil: ‘Precies, ik ben hier niet bezig met wat ik niet kan. Je wilt toch gewoon meedoen.’

Abe Boersma: W’e hebben bij de bank ook verschillende netwerken, een netwerk voor dove collega’s, voor collega’s met een visuele beperking. Mensen met een rolstoel. In het begin hoefde ik niet zo nodig bij een groepje. Ik wilde niet te veel leunen op Jan en alleman. Nu ik wat ouder ben, vind ik het ook mooi om andere werknemers te ondersteunen. En het is soms ook heerlijk om even samen te ventileren. Even gezamenlijk zuchten en steunen over bijvoorbeeld de trap bij het station in Utrecht. Als je niet oppast, beland je zo 15 meter lager.’

Sjoerd van den Hil: ‘Ik vind het mooi dat deze netwerken er zijn, ik vind het heel goed dat er meer en meer aandacht is voor toegankelijkheid van de werkvloer. Maar ik heb zelf geen behoefte om me aan te sluiten. Ik voel me niet beperkt en zo wil ik niet gezien worden, maar misschien sla ik daar ook wel eens in door.’

Abe Boersma: ‘Dat herken ik wel. En ik heb ook lang geprobeerd om het te verhullen. Je ziet het niet direct aan mij en omdat ik niet altijd met een stok of een hond liep, krijg je dan sociaal vreemde situaties. Iemand steekt een hand uit en die zie ik dan niet. Nu neem ik vaker die stok mee, dan snapt iedereen dat.’

‘Ik heb door de jaren heen ook zelf geleerd te kijken naar wat deze beperking me brengt. In mijn huidige rol moet ik vooral luisteren, denken en praten. Ik word daarbij niet afgeleid door de dingen die ik niet zie. Sjoerd, zo wist ik helemaal niet dat jij een beperking had. Maar dat is echt een persoonlijke reis geweest. Ik bedoel als jonge vent heb ik zeker geworsteld met mijn slechtziendheid, juist omdat er ook heel veel niet kon.’

Sjoerd van den Hil: ‘Ik denk dat werkgevers nu steeds meer inzien dat diversiteit in de breedste zin van het woord een aanwinst is. We wilden bijvoorbeeld een stukje software implementeren. Een collega, zij is recruiter en ook blind, merkte meteen op dat de text-to-speechfunctie heel slecht werkte. Heb je zo iemand niet in dienst, dan kom je daar niet achter. Ik denk dat werkgevers die soms aarzelen over het aannemen van mensen met een beperking gewoon moeten beginnen. Gewoon doen. Niet te ingewikkeld maken.’

Abe Boersma: ‘En steek je licht bij andere bedrijven op. Onze inclusive support desk trekt nu ook de aandacht van andere werkgevers. Je hoeft het wiel echt niet nog een keer uit te vinden. En vergeet niet, we hebben acht miljoen klanten en die zijn natuurlijk ook niet allemaal in perfecte gezondheid.  Het is heel goed om mensen in huis te hebben die vanuit een ander perspectief naar bijvoorbeeld nieuwe apps of andere diensten kijken.’

Week van de Toegankelijkheid De Week van de Toegankelijkheid loopt van 7 tot en met 12 oktober. Deze week is een initiatief van Ieder(in), het landelijk netwerk van mensen met een beperking of chronische ziekte. Het thema van dit jaar is ‘Een toegankelijke werkplek.’ Kleine aanpassingen op de werkvloer kunnen een wereld van verschil maken, is de boodschap.