BN’er hoeft hij niet te worden, maar Philips-ceo Frans van Houten gaat wel vaker de bühne op om uit te leggen wat het bedrijfsleven doet. Want dat hebben bedrijven laten liggen. ‘Je kunt niet zeggen: ik ben wereldwijd ceo en besteed geen tijd aan Nederland.’
Tijdens de coronacrisis worden overal ter wereld beademingsmachines van Philips besteld. Goeie keus van het bedrijf dus 10 jaar geleden om de focus op zorgapparatuur te leggen. Topman Frans van Houten ziet het ook als een goed voorbeeld om aan te geven wat een bedrijf voor de samenleving kan betekenen. ‘Vooropgesteld: wij zijn óók geraakt door corona. Niet alleen omdat er 80.000 mensen wereldwijd bij ons werken, maar ook omdat sommige onderdelen hun omzet fors zagen dalen. De productie van ventilatoren en patiëntmonitoren is daarentegen in 6 maanden tijd verveelvoudigd. Ik ben trots op die flexibiliteit. We leverden in alle brandhaarden: China, Italië, Spanje en de Verenigde Staten. Dat verhaal kent het grote publiek misschien niet, en het is goed om dat hier te vertellen.’
Wie is Frans van Houten?Na een studie economie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam begon Frans van Houten (60) in 1986 bij Philips, waar zijn vader bestuurslid was. In 2002 kreeg hij de leiding over de consumentenelektronicadivisie. Twee jaar later werd hij bestuursvoorzitter van Philips Semiconductors, dat in 2006 verzelfstandigde als NXP Semiconductors. In 2008 trad Van Houten terug en werkte hij als adviseur van ING Groep. In 2010 werd hij voorgedragen om Gerard Kleisterlee op te volgen als ceo van Philips. Zijn oudere broer is de chief technology officer van Philips. Van Houten is nauw betrokken bij NL2025, een initiatief uit verschillende lagen van de samenleving dat zich bezighoudt met de toekomst van Nederland.
Zo legt hij zelf het ‘bruggetje’ naar het thema van het interview: de relatie tussen het bedrijfsleven en respectievelijk de politiek en de samenleving. Een relatie die de laatste jaren onder druk staat. Het bedrijfsleven krijgt de nodige kritiek te verwerken: op het salaris aan de top, de belastingmoraal, de score op de duurzaamheidsladder, het personeelsbeleid. VNO-NCW en MKB-Nederland hebben in reactie hierop het Brugproject opgezet, een serie ‘dialoogsessies’ in het land over de maatschappelijke rol van het bedrijfsleven. Philips was daar nauw bij betrokken.
Van Houten over die rol: 'Als bedrijf zijn wij er voor de maatschappij, bestaan we bij de gratie van die maatschappij. We innoveren om de gezondheid en het welzijn van mensen te verbeteren.'
Een bedrijf is er niet in de eerste plaats om geld te verdienen?
‘Nee, geld verdienen is het gevolg van iets doen dat nuttig is. Je maakt iets dat innovatief is, uniek, en waar dus vraag naar is. Daar verdien je geld mee op een realistische manier, waarbij je netjes belasting betaalt en de aandeelhouders een goeie return on investment geeft. Dat doen we eigenlijk al 129 jaar. Philips past bijvoorbeeld al 20 jaar ecodesign toe, waarbij we onze producten ontwerpen op een ecologisch verantwoorde manier, met een lager energieverbruik en hergebruik van plastic. We nemen het maatschappelijk belang in acht. Het zou volstrekt dom zijn als je dat zou negeren. Want als je niet meer gewenst bent, verlies je marktaandeel.’
Het interview gaat verder na de foto