Het advies 'Gematigde Groei' dat de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen 2050 gisteren heeft gepresenteerd, sluit goed aan op de visie van VNO-NCW en MKB-Nederland. Gezien onder meer de vergrijzing op de arbeidsmarkt zijn keuzes noodzakelijk om de aanhoudende druk op voorzieningen tegen te gaan. Dat vraagt bij de arbeidsmigratie die Nederland nodig heeft onder meer om betere regie, een lange termijnvisie op wat onze economie aan arbeidsmigratie nodig heeft, verantwoordelijkheid van werkgevers met betrekking tot begeleiding en huisvesting en stevige handhaving bij excessen.
De commissie onder leiding van Richard van Zwol schrijft in het rapport dat een gematigde groei van de bevolking tot 2050 essentieel is voor de brede welvaart in ons land. Om voor iedereen wonen, zorg en onderwijs toegankelijk te houden en de leefbaarheid te bevorderen is ‘een kwalitatief hoogwaardige economie nodig’. In samenhang daarmee zijn politieke keuzes nodig over de gewenste omvang en vormen van migratie, aldus de commissie, die vindt dat het nieuwe kabinet moet streven naar een nettomigratie van tussen de 40 en 60 duizend mensen per jaar. De laatste jaren was dat meer dan 100.000.
Ook volgens de commissie kan Nederland in de toekomst niet zonder arbeidsmigratie. Arbeidsmigranten blijven nodig voor de hoogwaardige, duurzame economie die Nederland wil zijn en om de personeelstekorten in vitale sectoren tegen te gaan. Net als VNO-NCW en MKB-Nederland wijst zij er daarbij wel op dat arbeidsmigratie niet de enige oplossing is voor de structurele krapte: overheid en werkgevers moeten ook blijven inzetten op het verhogen van de arbeidsparticipatie, meer uren werken én arbeidsbesparende innovatie en technologie, zoals automatisering en robotisering. ‘Het is nadrukkelijk én én’, aldus de ondernemersorganisaties.
Zij pleiten al langer voor een goede lange termijnvisie vanuit de overheid, en een vakkrachtenregeling die het mogelijk maakt dat mensen van buiten de EU hier tijdelijk, en met afspraken over terugkeer aan de slag kunnen in sectoren waar de krapte tot de grootste (maatschappelijke) problemen leidt, zoals in de zorg en de techniek. Volgens de staatscommissie levert gerichte arbeidsmigratie een positieve bijdrage aan onze economie.
VNO-NCW en MKB-Nederland begrijpen de zorgen in het rapport over het maatschappelijk draagvlak voor arbeidsmigratie en het pleidooi voor meer evenwicht in lusten en lasten. ‘Bij arbeidsmigratie hoort wat ons betreft de verantwoordelijkheid van werkgevers ten aanzien van de begeleiding, integratie en huisvesting van mensen en het wegnemen van de druk op voorzieningen.’
Belangrijk is daarom strenge handhaving bij excessen op het gebied van onder andere arbeidsomstandigheden en huisvesting, die dat draagvlak juist ondermijnen, en een stevige aanpak van malafide uitzendbureaus die hier debet aan zijn, aldus de ondernemersorganisaties. Ze verwijzen daarbij ook naar de eerdere aanbevelingen van de commissie Roemer, die nu met alle betrokken partijen worden uitgevoerd.
