Beursgenoteerde bedrijven zijn van groot belang voor onze economie. Daarom is het belangrijk dat zij goed worden bestuurd en dat het toezicht goed is geregeld. Daarom is de Nederlandse Corporate Governance Code opgesteld. De eerste code dateert uit 2003. Die is in 2008 geactualiseerd en in 2016 door de commissie van Manen geheel herzien.
Doel code corporate governance
Het doel van de code is om in combinatie met (nationale en Europese) wet- en regelgeving te zorgen voor een goed en transparant stelsel van ‘checks and balances’ binnen de Nederlandse beursvennootschappen. Naleving van de code draagt bij aan het vertrouwen in goed en verantwoord bestuur van vennootschappen en hun inbedding in de maatschappij. De nieuwe code moest voor het eerst worden nageleefd over het boekjaar 2017.
Integriteit en transparantie
Governance gaat over bestuur, beheer, verantwoordelijkheid, zeggenschap, toezicht en cultuur. Integriteit en transparantie spelen hierbij een grote rol. Het uitgangspunt van de Nederlandse Corporate Governance Code is dat de onderneming een lange termijn samenwerkingsverband is van diverse bij de onderneming betrokken stakeholders, en dat de vennootschap streeft naar het creëren van aandeelhouderswaarde op lange termijn.
Principes en best practice-bepalingen
De code bevat principes en best practice-bepalingen die de verhoudingen reguleren tussen bestuur, raad van commissarissen en de (algemene vergadering van) aandeelhouders. De code richt zich met name op gedrag. Hij is van toepassing op beursondernemingen met statutaire zetel in Nederland. Ondernemingen mogen afwijken van de bepalingen van de code, mits zij dat uitleggen in hun jaarverslag (het 'pas toe of leg uit'-principe). Verder is de code een instrument van zelfregulering. Dat wil zeggen dat hij zonder tussenkomst van de overheid is opgesteld en dat men zich eraan verbindt deze uit te voeren, te handhaven en actueel te houden. De verplichting tot naleving van de code is wettelijk verankerd.
Monitoring Commissie Corporate Governance
De minister van Economische Zaken stelt iedere vier jaar een Monitoring Commissie Corporate Governance in. Deze moet de actualiteit en bruikbaarheid van de code bevorderen, eventuele onduidelijkheden signaleren en de naleving door de Nederlandse beursvennootschappen bewaken. In 2018 werd een nieuwe commissie benoemd. Inmiddels is geconstateerd dat de kwaliteit van corporate governance in Nederland hoog is. Dat betekent dat de code functioneert als succesvol instrument van zelfregulering.
