4 goede plannen van Joe Biden (+ twee best wel slechte)

4. Steun voor het mkb

Amerika telt zo'n 32 miljoen mkb-bedrijven, waarvan een deel het de laatste zeven maanden echt niet makkelijk heeft gehad vanwege de coronacrisis. Zo’n enorm steunpakket als Nederland heeft opgetuigd voor getroffen ondernemers, heeft Amerika niet. Het is dan ook geen wonder dat maar 11 procent van de mkb-bedrijven vindt dat Trump genoeg gedaan heeft om hen door de coronacrisis te helpen. Nu zal het deze bedrijven waarschijnlijk alleen al helpen dat Biden er wél op gebrand is om de coronacrisis tot een goed einde te brengen, in tegenstelling tot Trump die veel kritiek kreeg op zijn aanpak. Maar Biden heeft ook een plan om kleine bedrijven te helpen met giften, in plaats van leningen, om zo te zorgen dat ze geen mensen hoeven te ontslaan en relatief ongeschonden de crisis door komen. Want het leningenprogramma om getroffen bedrijven te helpen, werkt nu niet goed: de leningen hebben een te hoge rente en de regels en het aanvragen is te complex, beredeneerde The Washington Post al eerder.

Door die complexiteit werd er maar nauwelijks een beroep gedaan op het geld door kleine bedrijven en waren het vooral grote bedrijven die profiteerden. Daarnaast is Biden van plan om een overheidsinvesteringsfonds op te zetten voor kleine bedrijven – bedoeld als hefboom om private investeringen aan te jagen – en wil hij een startupinvesteringsfonds opzetten speciaal bedoeld voor niet-witte ondernemers in achterstandsgebieden. Een sterk Amerikaans mkb is ook voor Nederland relevant, alleen al omdat Nederlandse bedrijven veel zaken doen met Amerika.

Twee dingen waar het bedrijfsleven niet zo blij van wordt:

1. Hogere belastingen

Wil je ondernemers te vriend houden, begin dan niet meteen over belastingen. Toch liet Biden er tijdens de verkiezingen geen misverstand over bestaan dat hij een aantal van Trumps belastingverlagingen uit de Tax Cuts and Jobs Act van 2017 geheel of gedeeltelijk terug wil draaien. Het hoogste belastingtarief voor ‘grootverdieners’(400.000 dollar per jaar of meer) wil hij naar 39,6 procent (nu 37 procent). Ook wil hij vermogens zwaarder belasten (straks 39,6 procent, nu 20 procent). Verder zal ook de belasting op bedrijfswinsten 28 procent (nu 21 procent).

De president-elect heeft Amazon al bij naam genoemd als voorbeeld van ‘grote bedrijven die meer belastingen moeten gaan betalen’. Met name rijke staten als New York en Californië (want daar is Sillicon Valley) krijgen met deze stijgingen te maken. Voor Nederlandse ondernemers kunnen deze verhogingen nadelig uitpakken. Bijvoorbeeld omdat de aandelenkoersen dalen als grote (tech)bedrijven minder winst kunnen maken. Ook zullen lastenverzwaringen mogelijk worden afgewenteld op klanten. Sommige economen denken dat belastingverhoging ook de export van de VS kan beïnvloeden; die naar Nederland bedroeg vorig jaar 37 miljard euro.

Lichtpuntje is wel dat Biden heeft aangegeven de extra inkomsten, naar schatting 2 tot 3 biljoen over de komende tien jaar, te willen gebruiken voor onder meer de Amerikaanse infrastructuur. Niet alleen wegen en vliegvelden, maar ook ‘groene’ energie-infrastructuur. En het geld moet een impuls geven aan het verbeteren van de gezondheidszorg in de VS.

Biden heeft voor de belastingverhogingen de steun nodig van de Senaat en die lijkt in Republikeinse handen te blijven. Dus of dat lukt…

2. Buy American - protectionisme dus

Trump zei bij zijn aantreden in 2017 dat hij de Amerikaanse grenzen wilde ‘beschermen tegen het buitenland dat onze producten, bedrijven en banen bedreigt’. Ofwel Make America Great Again.

Wie nu van Biden verwacht dat hij dit allemaal in januari ongedaan gaat maken, kan bedrogen uitkomen. Want hij heeft het niet alleen te druk met de economische schade die COVID-19 in de VS heeft aangericht. De president-elect heeft zelf ook een slogan die nogal protectionistisch klinkt: Buy American: koop Amerikaans. Het is de naam van zijn plan waarbij de overheid de komende jaren 400 miljard dollar aan Amerikaanse goederen en diensten koopt en 300 miljard steekt in Amerikaanse technologie zoals elektrische auto’s en 5G. Het moet 5 miljoen banen in de maakindustrie en innovatie opleveren.

Biden zegt dat zijn plan Amerika groener zal maken, maar ook de economische en daarmee raciale ongelijkheid zal bestrijden. Ook wil hij een einde maken aan belastingvoordelen voor Amerikaanse bedrijven die hun banen overzees sturen. Biden hoopt daarmee bedrijven en banen voor de VS te behouden. De ambities zijn zo groot –  in de media zijn al vergelijkingen gemaakt met Roosevelts New Deal – dat nieuwe Europese handelsverdragen niet bovenaan Bidens lijstje zullen staan. Als er al nieuwe afspraken gemaakt worden, dan zal Biden het belang van de Amerikaanse werknemer voorop stellen. Het gevaar van protectionisme-light ligt op de loer.