Van goed naar beter aanbesteden: dat is het motto van de Week van #BeterAanbesteden, die plaatsvindt van 28 maart tot en met 1 april. Deze week, een initiatief van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, de VNG, MKB-Nederland en VNO-NCW en expertisecentrum PIANOo, is onderdeel van het programma Beter Aanbesteden.
84 miljard euro
Van weg- en waterbouw tot groenonderhoud en van schoonmaak tot koffie en computers: Nederlandse overheden kopen jaarlijks voor ongeveer 84 miljard euro in aan goederen en producten bij bedrijven. Goed aanbesteden is in het belang van zowel overheid als bedrijfsleven: overheden willen goede kwaliteit en een eerlijke prijs, bedrijven de kans om te groeien.
Op papier staan heel wat afspraken over een deugdelijk aanbestedingsproces. Zo zijn er handreikingen van onder andere brancheorganisaties over bijvoorbeeld gunningscriteria en tenderkostenvergoedingen. ‘Maar deze worden niet altijd nageleefd, zodat er in de praktijk nog steeds knelpunten bestaan’, zegt Petra Tiel, beleidssecretaris bij MKB-Nederland en VNO-NCW.
Knelpunten oplossen
Een van die knelpunten zijn hoge tenderkosten, aldus Tiel. ‘Daarnaast geeft de laagste prijs toch nog vaak de doorslag, terwijl de kwaliteit voorop zou moeten staan. Verder zijn de eisen soms niet helder geformuleerd, bijvoorbeeld op het gebied van duurzaamheid en circulariteit. Bedrijven weten dan niet goed waar ze op inschrijven. Iets anders is dat sommige overheden allerlei opdrachten bundelen, waardoor het onmogelijk wordt voor mkb’ers om mee te dingen.’
‘De aanbestedende diensten weten ook niet altijd wat de markt te bieden heeft aan innovatieve en duurzame oplossingen. De uitvraag is dan nog op traditionele leest geschoeid, terwijl er veel meer mogelijk is’, vult Hans Bakker aan, regiomanager Beter Aanbesteden bij MKB-Nederland en VNO-NCW. Tegelijk kan ook het bedrijfsleven volgens hem nog stappen zetten. ‘Je komt niet vanzelf in beeld: bedrijven moeten wel zorgen dat de aanbestedende partijen in de regio hen kennen.’
Beter Aanbesteden
In het programma Beter Aanbesteden, dat vorig jaar van start ging, werken het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, de VNG, MKB-Nederland en VNO-NCW en expertisecentrum PIANOo samen. Het doel is het inkoopproces te professionaliseren en de dialoog tussen overheid en ondernemers te verbeteren. Het Rijk heeft hiervoor de komende vier jaar jaarlijks 1,5 miljoen euro beschikbaar besteld. Bakker: ‘Het programma is gericht op initiatieven uit de regio die draaien om kennis opdoen, kennis uitwisselen en kennismaken.’
Open praten
De Week van #BeterAanbesteden is een mooie gelegenheid om te laten zien wat het programma inhoudt. Na de kick-off op maandag 28 maart volgen er online verdiepingssessies over het voeren van een goede dialoog met de markt (30 maart), nieuwe vaardigheden voor anders samenwerken (30 maart) en mkb-vriendelijk aanbesteden (31 maart).
Tijdens de Marktdag in Groningen op 31 maart kunnen overheden en bedrijven in Noord-Nederland met elkaar in gesprek. Bakker: ‘Gasloos bouwen, schadeherstel, emissiereductie: deze regio heeft allerlei innovatieve oplossingen nodig.’ Hij heeft al meerdere marktdagen georganiseerd in het land. ‘De waardering is doorgaans groot. Partijen kunnen een open gesprek voeren, omdat er geen opdracht ‘tussen hen in staat’ en er geen belangen zijn.’
Het is belangrijk dat aanbestedende diensten en ondernemers elkaar kennen, benadrukt Tiel. ‘De overheid wil duurzaam, sociaal en innovatief inkopen. Praat dus met elkaar over de doelen op het gebied van verduurzaming en het aan werk helpen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Dan wordt duidelijk wat men echt wil, wat realistisch en haalbaar is – nu en op langere termijn – en welke rol marktpartijen daarbij kunnen spelen.’
