Op de kaart
Wie in Den Haag woont, of de stad een beetje kent, heeft misschien weleens van de Pletterijkade gehoord maar er vast nooit bij stilgestaan waar deze bijzondere naam vandaan komt. Het verhaal gaat terug naar 1824 als in een oude manege van de rijkscavalerie, toen nog aan de rand van Den Haag, een koper- en metaalsmelterij wordt gevestigd. Een van de oprichters is Lion Enthoven, concertmeester bij de Franse Opera en handelaar in metaalwaren. Het bedrijf giet onder andere koperplaten voor de scheepvaart en is van begin af aan een groot succes. Een paar jaar later beginnen ze met het pletten van ijzer en het maken van spijkers. Het is een aanwinst voor Den Haag, dat zich hiermee op de kaart zet als belangrijke metaalnijverheidsstad in Nederland. De eerste stoommachine wordt aangekocht en uitbreiding van het assortiment laat niet lang op zich wachten.
Bommen en granaten
Een van de eerste grote klanten is de Koninklijke Marine, waarvoor kogels, bommen en granaten worden gemaakt. Maar ook huishoudelijke producten als haarden en tuinmeubilair worden hier gegoten. Of wat te denken van een hermetisch sluitende kist van metaal. Praktisch voor het vervoer van de vele goederen naar Indië, of als je toevallig buskruit op wil slaan. Spraakmakend is de gietijzeren kap van de Ridderzaal. Maar ook spoorbruggen, stationsoverkappingen en zelfs een gietijzeren vuurtoren komt uit de fabriek van Enthoven. Ook over de grens blijft het innoverende bedrijf niet onopgemerkt en ze slepen een aanzienlijke hoeveelheid internationale prijzen en medailles in de wacht. Bijvoorbeeld voor de uitvinding van de verfstof zinkwit, een alternatief voor het giftige loodwit.
Aan alles komt een einde
Jarenlang was de pletterij de motor van de lokale economie en het lijkt of er aan het succes geen einde komt. Maar na de eeuwwisseling lopen de opdrachten terug en in 1905 verdwijnt de pletterij voorgoed uit Den Haag, om na een overname in 1975 definitief ten onder te gaan. Echt vergeten is het bedrijf niet, want mocht je in Den Haag zijn en je wilt even uitrusten op een van de historische bankjes, dan zou het er zomaar een van Enthoven kunnen zijn. Net als de gietijzeren lantaarnpalen, hekwerken en bruggen sieren zij nog steeds de stad.
VernieuwersWie een blik in de geschiedenis van Nederland werpt, begrijpt meteen waarom we al jaren bovenaan de lijst van meest innovatieve economieën staan. Ook ondernemers droegen daaraan hun steentje bij met creatieve en gewaagde ideeën, die soms onmogelijk leken en dan toch een succes werden. Mede dankzij hen ziet Nederland er nu heel anders uit. Kijk onderaan deze pagina voor andere afleveringen uit de serie.
Op de hoogte blijven van onze beste artikelen? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.
