Een ‘technisch, introvert mannetje’ was hij. Nu moet de directievoorzitter van Tata Steel Nederland al zijn vaardigheden inzetten om signalen om hem heen goed op te pikken en te luisteren. ‘Soms vind ik dat lastig. Maar ik leer gaandeweg.’
Twitter? Nee, daar is Hans van den Berg van af. ‘Ik werd er treurig van.’ Had hij een interview gegeven of was er een krantenbericht over Tata Steel verschenen, dan ging hij de reacties lezen. ‘Op een gegeven moment dacht ik: dit helpt niet. Behalve LinkedIn ben ik niet meer actief op sociale media. Ontzettend veel rust geeft me dat.’
Want Tata Steel? Daar heeft iedereen een mening over. Er is veel over te doen. Omwonenden plaatsten zelf camera’s om de stofuitstoot in de gaten te houden. Van den Berg verscheen bij de rechter vanwege milieuovertredingen van de staalfabriek, bij de Tweede Kamer voor een hoorzitting. Elke maand houdt de actiegroep Kappen met kolen een die in voor de poorten van Tata, waarbij protestvoerders op de grond liggen en doen alsof ze doodgaan.
Hoe is het om aan het roer te staan van zo’n veelbesproken bedrijf?
‘Je zal het maar mogen doen, denk ik wel eens. Er staat veel op het spel. Wij werken keihard aan het groener worden van onze staalfabriek en een schone omgeving. Zonder staal hebben we geen sanitair, geen riolering, geen huizen, blik om eten in te conserveren. Geen bruggen, auto’s, windmolens, spullen voor in de keuken. We maken er met zijn allen dagelijks gedachteloos gebruik van. Er werken 9.000 mensen direct bij ons, en 20.000 mensen indirect, die services aan ons verlenen. Mensen van wie ik positieve reacties krijg en die trots zijn op wat ze doen. Ze zeggen wel eens dat het eenzaam is aan de top. Soms herken ik dat, vaak niet. Ik heb nog steeds veel gemotiveerde mensen om me heen.’
U ligt niet stijf van de stress in bed?
‘Nee. Ik val binnen een paar seconden in slaap. Maar halverwege de nacht word ik wel vaak wakker.’
Wat schiet er dan door uw hoofd?
‘Nou ja, we hebben zoveel stakeholders, er spelen zoveel dingen tegelijkertijd. Hebben we het hele plaatje in beeld, acteren we daar goed op? Wat zijn de belangrijkste dingen waarmee ik me bezig moet houden? We staan van alle kanten onder druk.’
Wie is Hans van den Berg?Hans van den Berg (Geldrop, 1962) studeerde natuurkunde aan de Universiteit Leiden en promoveerde daarna op supergeleiding. Van den Berg werkte enkele maanden bij het ministerie van Economische Zaken, voordat hij de overstap naar het bedrijfsleven maakte. Nu werkt hij 34 jaar bij Tata Steel Nederland, voorheen: Hoogovens/Corus/Tata Steel. Sinds 2021 is van Den Berg directievoorzitter van Tata Steel Nederland. Hij heeft een vrouw, twee zonen en een bonuszoon. In zijn vrije tijd zeilt hij graag.
De klimaatverandering houdt hem bezig, de ongerustheid van omwonenden over hun gezondheid. ‘Ik deel hun zorgen. We weten dat we een grote CO2-uitstoter zijn. Maar we dóen er wat aan. We gaan in 2030 met nieuwe waterstofinstallaties groen staal maken. Dat is een complex plan, dat lukt niet van de ene op de andere dag, en ja, daar hadden we eerder mee moeten beginnen. Maar ik kan niet teruggaan in de tijd. We kunnen alleen nú de schouders eronder zetten.’
Dat sommige mensen zo boos zijn op het bedrijf, op hém, laat hem niet ‘helemaal ongemoeid’. ‘Die persoonlijke boosheid vind ik meevallen, maar begint wel vervelender te worden. Dat mensen zeggen: het bedrijf moet dicht en jij hoort achter de tralies.’ Als Van den Berg nu ergens naartoe gaat voor een publiek debat, wachten steevast demonstranten met spandoeken hem op. ‘Er zijn spreekkoren, er staan tien mensen van de beveiliging om me heen en dan denk ik wel: ach, waar zijn we in beland?’
Vindt u het niet intimiderend?
‘Nee, ik ben niet zo gauw geïntimideerd. Ik voel het nog niet als bedreigende situaties. Ik merk dat als je gewoon met mensen in gesprek gaat en vertelt hoe je erin zit, er vaak een normaal gesprek ontstaat. Mensen zijn het misschien niet met ons eens, maar we zitten niet achter een betonnen muur. Ik ga ze niet uit de weg. Zolang we de goede dingen doen, en dat doen we, kan ik mezelf iedere dag recht in de spiegel aankijken.’
'Mensen zeggen tegen me: het bedrijf moet dicht en jij hoort achter de tralies'
Philips-kind
Hans van den Berg werkt 34 jaar bij Tata Steel Nederland – voorheen Hoogovens en Corus – maar zijn weg leek geplaveid naar Philips.
Hij wordt in Geldrop geboren, een dorp vlakbij Eindhoven. Vader is plantmanager bij een draadtrekkerij van Philips. De gloeilamp- en elektronicafabrikant zorgt voor alles. ‘Wij woonden in een huurhuis van Philips, in een straatje met Philips-mensen, kochten met korting spullen in de personeelswinkel.’
De Tata- voorman herinnert zich ‘een behoorlijk hecht gezin’. Traditioneel. Moeder zorgt er thuis voor dat alles goed gaat, terwijl vader aan het werk is. ‘Hij kwam om een uur of vijf thuis, nam twee glaasjes jenever en dat was dat.’ Met zijn vier jaar jongere zus is Van den Berg ‘erg close’.
Zijn vader is een rustige, ‘extreem betrouwbare’ man. ‘Beetje saai zo nu en dan, maar heel trots op wat hij had bereikt. Hij had altijd een groot vertrouwen in mij, in mijn zus. Een levenshouding van: het komt goed allemaal.’ Moeder is uitbundiger, emotioneler. ‘Zij heeft zich haar hele leven juist overal zorgen om gemaakt. Voor haar was ik het prinsje. Ik kwam met alles weg. Niet dat dat nodig was. Ik was een voorbeeldig kind, ging confrontaties uit de weg.’
Qua financiën is er ‘geen overdaad, maar zeker geen armoede.’ Geld wordt niet over de balk gesmeten, maar netjes gespaard voor de afbetaling van het huis. Elke zomer gaat het gezin op vakantie. Met zijn vieren naar Friesland, een huisje huren en een zeilboot, en dan varen op de Friese meren. Soms komen er vrienden van hun ouders langs, soms neemt Van den Berg of zijn zusje iemand mee. ‘Dat waren mooie jaren.’
